Zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS) to ukryty wróg, który każdego miesiąca może zamienić nastrój kobiety w emocjonalną karuzelę, a ciało w pole bitwy. Od nagłych wybuchów złości i łez po fizyczny ból i wzdęcia – PMS przynosi szereg objawów, które mogą dramatycznie wpłynąć na jakość życia. Chociaż PMS jest nieodłączną częścią kobiecego cyklu, można go kontrolować – z odpowiednią wiedzą i podejściem.

Artykuł przygotowała:

Alison Kogoj – licencjonowana doradczyni ds. naturalnej płodności z wieloletnim doświadczeniem, terapeutka systemowo-relacyjna, dyplomowana pielęgniarka i wykładowczyni.

Hormony, które są cyklicznie wydzielane przez gruczoły dokrewne u kobiet, wpływają na pracę ich mózgów i zmieniają funkcjonowanie połączeń neuronowych. U wszystkich kobiet w wieku rozrodczym mózg każdego dnia ulega niewielkim zmianom. Niektóre części mózgu mogą zmieniać się nawet o 25% w ciągu miesiąca. Zmiany te mogą być bardzo gwałtowne, ale większość kobiet potrafi sobie z nimi poradzić. Czasami jednak te zmiany są tak nagłe i intensywne, że kobieta doświadcza silnego pobudzenia, które może uniemożliwić jej pracę lub rozmowę z innymi, wywołując nagłe napady płaczu lub silny gniew, a nawet agresję. Jeszcze kilka dni wcześniej mogła dostrzegać piękno wokół siebie, ale nagle zaczyna widzieć przyszłość w ciemnych barwach, odczuwając niechęć do siebie i swojego życia. Gdy równowaga hormonalna zostaje przywrócona, kobieta staje się znowu najlepszą wersją siebie. Takie skrajne działanie kobiecego mózgu, spowodowane cyklicznym działaniem hormonów, nazywane jest PMS i doskonale pokazuje, jak nagle mogą zmienić się funkcje mózgu u kobiet.

Zespół napięcia przedmiesiączkowego, bardziej znany jako PMS, to zjawisko, które towarzyszy cyklowi menstruacyjnemu milionów kobiet na całym świecie. Jest to zestaw objawów, które zazwyczaj pojawiają się od 5 do 11 dni przed miesiączką i ustępują wkrótce po rozpoczęciu krwawienia. Chociaż PMS jest powszechny, nadal pozostaje zjawiskiem wymagającym dodatkowych badań, aby lepiej go zrozumieć i skuteczniej zarządzać jego objawami.

Symptomy PMS

Objawy PMS mogą manifestować się na wiele różnych sposobów, które można podzielić na trzy główne kategorie:

• Objawy fizyczne: Obejmują one napięcie, wrażliwość piersi, bóle w dolnej części brzucha, wzdęcia, bóle głowy, pojawienie się trądziku, problemy trawienne oraz bóle mięśni i stawów.

• Objawy emocjonalne: Kobiety często zgłaszają drażliwość, wewnętrzny niepokój, wahania nastroju, problemy ze snem, brak energii i uczucie zmęczenia, obniżone libido, smutek oraz uczucia depresyjne.

• Objawy behawioralne: Do tych objawów zaliczają się zmiany apetytu, nagłe napady płaczu oraz agresywne zachowanie.

Częstość i nasilenie

Większość kobiet przed menstruacją odczuwa brak energii, apatię, drażliwość, przygnębienie oraz inne formy dyskomfortu, jednak objawy te są zazwyczaj łagodne do umiarkowanych i dają się kontrolować. Takie zmiany są związane ze spadkiem poziomu estrogenów i progesteronu we krwi. Tego rodzaju objawy przynajmniej kilka razy w życiu doświadcza od 50 do 75% kobiet. W przypadku zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS) objawy są bardziej wyraźne i intensywne, występują zarówno na poziomie fizycznym, jak i emocjonalnym, co często poważnie zakłóca jakość codziennego życia kobiety. Takie zmiany dotykają od 20 do 30% kobiet, z czego aż 10% z nich doświadcza tak poważnego fizycznego i psychicznego wyczerpania, że potrzebna jest pomoc lekarska i psychologiczna.

Przyczyny PMS

Przyczyny zespołu napięcia przedmiesiączkowego nie są jeszcze w pełni poznane. Uważa się, że pojawia się on w wyniku wahań hormonalnych, a dokładniej z powodu niskiego poziomu progesteronu oraz nierównowagi między estrogenem, progesteronem i testosteronem. U niektórych kobiet objawy PMS występują, mimo że poziomy hormonów mieszczą się w granicach normy. Istnieje również teoria, że centralny układ nerwowy może być wrażliwy na progesteron, który wzrasta w drugiej połowie cyklu miesiączkowego. Na rozwój i obecność PMS mogą również wpływać styl życia, stres, historia relacji rodzinnych, obecność traum oraz wrażliwość emocjonalna.

Zarządzanie PMS

Na szczęście istnieje wiele sposobów na łagodzenie objawów PMS:

• Zdrowy styl życia: Regularna aktywność fizyczna, zrównoważona dieta i odpowiednia ilość snu mogą znacząco zmniejszyć nasilenie objawów.

• Zmiany w diecie: Zaleca się ograniczenie spożycia kofeiny, alkoholu i soli, co może pomóc w zmniejszeniu wzdęć i innych fizycznych symptomów. Zbilansowana dieta także redukuje objawy PMS. W fazie lutealnej warto zwiększyć spożycie węglowodanów złożonych oraz zielonolistnych warzyw. W tym okresie organizm zużywa więcej kalorii, dlatego dobrze jest dodać dodatkowy posiłek lub zwiększyć porcje.

• Wzbogacenie diety: Warto zwiększyć spożycie pokarmów bogatych w kwasy omega-3, magnez, żelazo, wapń oraz witaminy D i z grupy B.

• Radzenie sobie ze stresem: Techniki takie jak medytacja i joga mogą pomóc w radzeniu sobie z emocjonalnymi objawami PMS.

Suplement diety PMS Relief 

Niektóre suplementy mogą być skutecznym wsparciem w łagodzeniu objawów PMS. Przykładem takiego suplementu jest PMS Relief. Kapsułki te zawierają naturalne składniki ziołowe, witaminy i minerały, takie jak witamina D, witamina B6, tlenek magnezu, siarczan cynku, ekstrakt z niepokalanka zwyczajnego, imbir i kurkuma. Składniki te zostały dobrane w celu bezpiecznej regulacji hormonów, poprawy nastroju, redukcji wahań emocjonalnych, zapobiegania wzdęciom i skurczom oraz ograniczenia niekontrolowanego apetytu na przekąski. Dodatkowo, kapsułki te mogą przyczyniać się do poprawy wyglądu skóry, zwiększenia energii i ogólnego lepszego samopoczucia w okresie PMS.

W cięższych przypadkach konieczne może być również stosowanie leków, takich jak terapia progesteronem, a także terapia poznawczo-behawioralna (CBT), która skutecznie redukuje objawy PMS.

PMDD: Hiperforma PMS-u

Warto wspomnieć, że istnieje również poważniejsza forma PMS, znana jako przedmiesiączkowe zaburzenie dysforyczne (PMDD). Termin ten jest używany w psychiatrii zgodnie z klasyfikacją chorób i odnosi się do objawów o podłożu psychologicznym. Objawy PMDD to: napięcie, lęk, drażliwość, przewlekłe zmęczenie, bezsenność, problemy z koncentracją, ataki paniki, czarne myśli, agresywne zachowania, depresja, myśli samobójcze, a nawet próby samobójcze. Aby zdiagnozować PMDD, musi występować co najmniej pięć tych objawów, które zwykle pojawiają się na tydzień przed miesiączką i trwają do jej rozpoczęcia.

Przedmiesiączkowe zaburzenie dysforyczne obejmuje zatem poważniejsze objawy emocjonalne, które mają znaczący wpływ na codzienne życie kobiety i wymagają jak najszybszej interwencji medycznej.

Zaletą PMS jest jego przewidywalność

PMS nie jest zjawiskiem rzadkim, jednak jego objawy mogą znacznie różnić się w zależności od kobiety, a nawet między cyklami menstruacyjnymi u tej samej osoby.  Kobieta, która zna i monitoruje swój cykl menstruacyjny, może z dużą pewnością przewidzieć, kiedy nadejdzie faza lutealna jej cyklu, a wraz z nią objawy PMS. W takiej sytuacji może się na nie odpowiednio i na czas przygotować.